‘Democratie en de Bibliotheek een goede match? Zeker weten!’ vindt Bibliotheek Nijkerk. Onze samenleving verandert en de Bibliotheek, die middenin de lokale gemeenschap staat, kan een verbindende rol spelen. Komende jaren zet Bibliotheek Nijkerk daarom flink in op het thema Democratie. Hoe pakken ze dat aan? Tijd voor een gesprek met Sandra Timmer, teamleider en programmamanager en Maaike van Dijk, programmamaker bij Bibliotheek Nijkerk.
Waarom vinden jullie het belangrijk om met dit thema aan de slag te gaan?
Sandra: “Meer dan ooit is onze democratie en alles wat daarmee samenhangt in de actualiteit. De aandacht voor burgerschap en manieren om inwoners dichterbij (lokale) politiek te brengen wordt steeds groter, maar we merken dat veel mensen toch nog een flinke drempel ervaren om te gaan stemmen.”
Maaike: “Neem de Gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022; wij zien dat dit hier nog niet leeft en dat het lastig is om mensen naar het stemhokje te krijgen. Het voelt voor veel mensen als een ver-van-mijn-bed-show en dat is jammer want juist deze lokale verkiezingen gaan direct over jou als inwoner. Vanuit de Bibliotheek willen we ons inzetten om betrokkenheid te vergroten en de vraag te stellen: hoe krijgen we mensen in beweging?”
Wat kan de bibliotheek hierin betekenen?
Sandra: “Als vrijplaats voor kennis, informatie en inspiratie liggen er veel kansen voor de Bibliotheek om hier meer mee te doen. Er is behoefte aan betrouwbare informatie en ruimte voor dialoog en uitwisseling en de bibliotheek kan die plek bieden. Dat doen we niet alleen, maar samen met partners en vooral ook met de inwoners van de gemeente Nijkerk. Daarbij vragen we ze: wat hebben jullie nodig? En wat kunnen wij jullie bieden om te gaan stemmen? Als er concrete punten vanuit de gemeenschap naar voren komen kunnen wij deze via ons netwerk verder brengen. Dat is de verbindende functie die wij als bibliotheek mooi kunnen vervullen.”
Hoe gaan jullie hiermee aan de slag?
Maaike: “Bij het invullen van het programma hebben we de inspiratiegids ‘Programmeren rondom Democratie’ erbij gepakt en werden we eigenlijk direct enthousiast. Het was fijn om te zien hoeveel er al gebeurt op dit gebied en dat aan te vullen met onze eigen creatieve ideeën.”
Sandra: “Ja, de collectie van de Bibliotheek bestaat uit veel meer dan boeken. Denk ook aan film, muziek en activiteiten. Wij gebruiken deze rijkdom om het thema democratie op een boeiende manier onder de aandacht brengen. Er zijn veel raakvlakken met de Bibliotheek te vinden dus we hebben vooral gekeken hoe we het lokaal in willen vullen.”
Lokaal platform “Kiezen voor Nijkerk”
Sandra: “Voor de gemeenteraadsverkiezingen zijn we bijvoorbeeld begonnen met wat er hier vier jaar geleden georganiseerd werd en wie daar toen bij betrokken was. Naar aanleiding daarvan hebben we de lokale omroep en journalistiek benaderd en een werkgroep opgezet om de verkiezingen beter onder de aandacht te brengen. Met deze groep, bestaande uit A1 Mediagroep, nijkerk.nieuws.nl, Stad Nijkerk en Bibliotheek Nijkerk, hebben we op 15 september, de dag van de Democratie, het platform ‘Kiezen voor Nijkerk’ gelanceerd. Hier bundelen we het laatste nieuws, interviews, achtergrondverhalen en activiteiten rondom de gemeenteraadsverkiezingen. Met dit platform willen we samen proberen die extra vertaalslag te maken van de lokale politiek naar de burger. Er ontstaat één centrale plek, zowel online als fysiek in de Bibliotheek, waar inwoners terecht kunnen voor informatie en vragen zodat ze straks met voldoende kennis richting het stemhokje kunnen.”
Maaike: “Daarnaast zetten we het platform ook in om juist input op te halen uit de gemeenschap. Er is een speciale verkiezingspoll voor alle inwoners van Nijkerk, Nijkerkerveen en Hoevelaken die we ook in de Bibliotheek onder de aandacht brengen. Dit gaat om concrete vragen als: wat zijn voor jou de belangrijkste onderwerpen die (politieke) aandacht verdienen? Waar maakt jij je zorgen om? Of wat zou jij doen met 50.000 euro? Dit is een manier voor ons om op te halen wat er speelt bij de inwoners. En zo kunnen we de lokale politiek meegeven wat inwoners verwachten van de partijen die straks verkozen willen worden in de nieuwe gemeenteraad. Hierover willen we het gesprek aan gaan in de bibliotheek.”
Van links naar rechts: Adriaan Buitink, Sanne Koudijs, Sandra Timmer, Peter Langbroek, Maaike van Dijk en Ely Hackmann. (Foto: Arjen Gerritsma)
De lancering van het platform ‘Kiezen voor Nijkerk’ is pas het begin. Wat staat er komende tijd nog meer gepland in de Bibliotheek?
Sandra: “In januari gaan we van start met onze politieke cafés waarin we tweewekelijks met politici en inwoners praten over actuele onderwerpen die in de gemeentepolitiek een rol spelen. Daarnaast vertonen we films in het thema en organiseren we samen met het theater in maart een slotdebat tussen de lijsttrekkers onder leiding van Tijs van den Brink. Dit zal via livestream ook thuis door inwoners te volgen zijn.”
Maaike: “Gaandeweg zullen we het programma bovendien aanvullen met sprekers, voorstellingen, workshops en nog veel meer. Zo hebben we ook inspiratie opgedaan tijdens Expeditie Democratie van Rijnbrink. Tijdens deze expeditie zijn we met een groep bibliotheken uit het hele land met het thema bezig geweest en zijn er veel programma voorbeelden voorbij gekomen die goed bij de Bibliotheek passen. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de theatershow ‘In Search of Democracy 3.0’ van Stichting Nieuwe Helden of een workshop van De Kiesmannen. Helemaal mooi is dat we met het programma ‘Gelderland in Vrijheid’ nu samen met de 20 Gelderse bibliotheken en Rijnbrink provincie breed aan de slag kunnen met deze programma’s. We zijn enthousiast om de inwoners van Nijkerk dit te laten ervaren!”
En hoe gaan jullie verder na maart?
Sandra: “We werken nu toe naar de Gemeenteraadsverkiezingen, maar daarna stopt het natuurlijk niet. Democratie is een programmalijn waar we vier jaar lang op willen inzetten. Dat kan ook makkelijk want het gaat over onderwerpen die niet ineens stilliggen na maart, sterker nog het zijn onderwerpen die overal in de samenleving spelen. We willen dan ook voortborduren op wat we nu doen en dit momentum in de bibliotheek behouden.”
Maaike: “Na vier jaar willen we een terugkerend programma rondom het thema Democratie hebben in de Bibliotheek. En dit hoeft echt niet te betekenen dat straks iedereen in Nijkerk gaat stemmen, maar we hopen dat ze de Bibliotheek weten te vinden als plek waar ze met hun vragen terecht kunnen en waar ze informatie kunnen vinden ongeacht wie ze zijn en waar ze vandaan komen.”
