“Het antwoord op de vraag ‘Waarmee kunnen we de inwoners van onze werkgebieden sterker aan ons binden?’ heeft ons toch enigszins verrast”, vertelt Roel Zuidhof. “Wij startten dit project om nieuwe wegen te verkennen om de collectie – het ‘Goud’ van de Bibliotheek – opnieuw en beter in beeld te brengen. Dankzij de ruim 800 mensen die deelnamen aan de onderzoeken – deskresearch, online panelgesprekken, interviews met potentiële partners en een kwantitatief onderzoek – hebben we zeer waardevolle inzichten verworven.”
Het ‘Goud’ van de Bibliotheek in de etalage
Hetty van de Weg, Roel Zuidhof en Mirjam Wijers – directeuren van resp. de bibliotheken Noord-Veluwe, Nijkerk/Hoevelaken en Brummen|Voorst – kwamen al pratend tot de conclusie dat de collectie veel te veel uit beeld was geraakt. Terwijl het boek – vanuit hun optiek – toch echt een wezenlijk onderdeel van de dienstverlening vormt. Ze smeedden een plan om dit ‘Goud’ beter voor het voetlicht te brengen. “Met alle aandacht voor taalvaardigheid, het IDO en basisvaardigheden dreigt het boek in de vergetelheid te raken”, aldus Hetty, “terwijl daar wel onze basis ligt. Dus toen ontstond het idee om een groep – een community, als je wilt – te vormen rondom het boek, schrijven en lezen.” “Met als doel een grotere groep aan de Bibliotheek te verbinden”, vult Roel aan. “We zochten naar een manier om het lokale fundament te versterken. Het leek ons vanzelfsprekend om dat te doen door de collectie beter in de etalage te zetten. We wilden op basis daarvan een nieuw publieksconcept ontwikkelen.” “Bovendien”, merkt Mirjam op, “willen we het culturele belang van boeken, of beter: het geschreven woord, meer voor het voetlicht brengen. Boeken zijn namelijk niet alleen het product van een samenleving. Zij bepalen mede ons beeld van die samenleving.”
In gesprek met leden, niet-leden en bezoekers
De directeuren zochten contact met Rijnbrink voor begeleiding en ondersteuning. Met strategisch adviseur Jeroen de Graeve verdiepten zij zich in een aanpak om een antwoord te vinden op de vraag Hoe dan? “Toen realiseerde ik me pas dat dit veel meer met zich meebracht dan ik had vermoed”, zegt Hetty. “Het werd opeens een groot project. Maar in een samenspel met verschillende expertises leidde het uiteindelijk tot dit mooie resultaat. Voor de focusgesprekken en het online onderzoek is Willem Wijgers van EMC Cultuuronderzoeken ingeschakeld.”
De gedegen aanpak en de goed onderbouwde resultaten pakte in z’n totaliteit goed uit. Hetty: “Ja, het was een intensief traject. Ja, het kostte veel tijd. Maar het heeft ons ook veel gebracht. Anders blijf je toch te veel op je onderbuikgevoel vertrouwen. Die tijd is echt voorbij.”
“Een deurmat met ‘Welkom’ en een pot koffie zijn niet voldoende. De Bibliotheek moet zich letterlijk in de haarvaten van de samenleving begeven.”
De Bibliotheek wil naar buiten, de mensen willen naar binnen
Roel: “De belangrijkste eye opener voor ons is dat wat wij als ‘goud’ zien, door de respondenten niet per sé als zodanig wordt ervaren. Natuurlijk komen ze om boeken te lenen en daar zijn ze ook heel tevreden mee, maar dat leidt niet per definitie tot een hechte band met de Bieb.” Hetty: “Wij moeten niet zozeer ons best doen om de collectie naar buiten te brengen. Wij moeten toegang bieden aan iedereen met een interessant lokaal of regionaal verhaal. En natuurlijk koppelen we daar onze collectie aan. Om ieder thema met fictie en non-fictie te verdiepen en te verbreden. Dáár zijn we ook van. Maar het belangrijkste is dat we de deuren open zetten.”
Hoe nu verder?
De projectdeelnemers zijn blij met de inzichten die tot nu toe zijn verworven. Op basis van de bevindingen uit de onderzoeken is inmiddels een ideeën-sessie georganiseerd. Vanaf dit punt ligt de focus van de directeuren vooral op de eigen organisatie en hun werkgebieden. Hetty: “Zoals gezegd zoeken mensen een podium voor zowel hun eigen verhaal of boodschap als om kennis te nemen van die van anderen.” Roel: “Alleen al zo’n gesprek met potentiële partners zorgt ervoor dat je bij hen op het netvlies komt. Daaruit is binnen ons werkgebied al een mooi contact voortgekomen.”
Deze intensivering van de blik naar buiten heeft ook consequenties voor de medewerkers. Hetty: “Twee medewerkers volgen de opleiding tot community librarian. Hun verworven kennis en deze ontwikkelingen komen nu echt tot hun recht. Ik denk dat ik voor ons alle drie spreek als ik concludeer dat de nieuwe weg die de Bibliotheek inslaat – of beter: moet inslaan – haar op het lijf geschreven is.”
- Bekijk de infographic van het klantonderzoek Veluwse Bibliotheken.
