Nieuws

Consensus à la 2021
Consensus is niet meer #winning. Makers Nienke Huitenga en James Bryan willen dit met WINWIN weer meer aanwakkeren. Momenten vinden in het debat waar we wel door één deur kunnen, zelfs als de stelling lastig is. “Algoritmes 'have a bad name', maar daar waar ze polariserend werken en verdeeldheid zaaien, kunnen ze ook de positieve kant van de menselijke aard versterken.”

“WINWIN is een debatspeeltuin”, vertelt Nienke, “Deelnemers een nieuwe stijl debatervaring meegeven die de momenten van consensus viert in plaats van polariserende verschillen.” Bij WINWIN wordt een maatschappelijk vraagstuk verpakt in speelse statements. Onder leiding van een algoritme dat de deelnemers op een gelijke manier langs de verschillende statements leidt, ontdek je waar consensus verscholen zit in het gesprek, terwijl je misschien ook sterk van mening verschilt. WINWIN helpt om de nuance terug te vinden en verschillende perspectieven naast elkaar te zetten."

WINWIN in de Bibliotheek
WINWIN nodigt deelnemers uit via hun smartphone anoniem deel te nemen aan een debat over een vraagstuk van deze tijd. In de bblthk (Wageningen) probeert de groep van 12  middelbare scholieren het samen uit. De stellingen hebben ze zelf uitgekozen, het doel is het ontdekken van de gedeelde waarden in de groep.

Een deel van de leerlingen installeert zich om van onder grote kappen deel te nemen aan het debat. De andere helft kijkt toe hoe het algoritme deze groep langs verschillende statements leidt. “Deelnemers het gevoel geven onderdeel uit te maken van een mini datacentrumpje; een plek waar je anoniem bent, maar toch onderdeel van een netwerk inclusief rustgevend gezoem”, aldus Nienke en James. Bij ieder statement krijgen de leerlingen onder de kap de vraag of zij het ‘eens’ of ‘oneens’ zijn met een stelling en wordt hen gevraagd een korte toelichting te geven. Vervolgens komen ook deze standpunten één voor één voorbij. Zo leidt het algoritme de groep langs elkaars perspectieven, ideeën en meningen. Na een ronde onder de kappen laten Nienke en James het ‘transcript’ van de sessie zien en die punten waarop de groep het met elkaar eens is geworden. Het resultaat van de ervaring zijn de ‘momenten van consensus.’

Een voorbeeld van een ‘transcript’ na een sessie WINWIN. De regenboogjes geven de momenten van consensus in de groep aan.

Ervaring
En wat vinden de leerlingen ervan om op deze manier een debat te voeren? In het gesprek na afloop komen veel mooie dingen voorbij. Zo zijn de leerlingen het eens dat WINWIN zorgt voor een andersoortig debat: “Het is eigenlijk meer een gesprek en je ziet dat je het vaak met elkaar eens bent”, “Ja, als je normaal twee sterke meningen tegenover elkaar hebt kom je niet verder, op deze manier zit daar ook heel veel tussenin.” Sommige leerlingen geven aan dat ze deze manier verkiezen boven een normaal debat: “WINWIN werkt fijn want je haalt de emotie uit het debat. Normaal word je sneller aangevallen op wat je zegt, of val je een ander aan. In deze setting word je minder snel boos op elkaar.” Ook lastige vraagstukken worden zo aantrekkelijker voor de leerlingen: “Black lives matter vind ik een moeilijk onderwerp en op school zou ik me daar niet over uitspreken, maar op deze manier kan je daar als groep wel het gesprek over hebben.”  

Dit is inderdaad één van de mooiste elementen van WINWIN.  Waarom het zo goed in de Bibliotheek past vertelt Arjen de Jonge van de bblthk (Wageningen): “Het is een mooi samenspel van techniek en dialoog waarbij ieder statement door het algoritme als gelijk wordt behandeld en dus even sterkt ‘weegt’. In een normaal debat wint vaak de populairste mening of die mening die het sterkst naar voren komt, maar hier hoeft dat helemaal niet. Alle standpunten zijn evenveel waard en iedereen kan meedoen. Dit is een hele mooie manier om maatschappelijke vraagstukken in de Bibliotheek te behandelen, context te bieden, het gesprek aan te gaan en samen te zoeken naar de raakvlakken waar je als groep op verder kan bouwen. Daarnaast geeft het ook meer inzicht in hoe algoritmes te werk gaan en gaat het over de vraag of deze mechanieken een rol moeten spelen in het leiden van onze gesprekken.”

WINWIN in Wageningen is georganiseerd in samenwerking met SETUP en Rijnbrink. Het is ook te boeken in jouw Bibliotheek! Naast Wageningen is WINWIN binnenkort ook te ervaren in Stadkamer (Zwolle), waar volwassenen in debat gaan over diverse lokale stellingen en in Lochem waar ze aan de slag willen met jongeren tussen de 18 en 24 jaar van de Lochemse debatclub.

Bekijk voor meer informatie over WINWIN ook de website of deze trailer.